personeel

geboren Doménikos Theotokópoulos 1541, te Candia (nu Iraklion) Kreta; immigreerde naar Spanje, 1577; overleden 7 April 1614, te Toledo, Spanje; zoon van Jorghi Theotokópoulos; partner van Doña Jerónima de las Cuevas; kinderen: Jorge Manuel. Opleiding: studeerde in Venetië, Italië, bij Titiaan, 1568.

carrière

lid

Romeinse Academie van Sint-Lucas.

Writings

schreef veel en hartstochtelijk over de kunsttheorie, hoewel geen van zijn geschriften bewaard is gebleven.,El Greco “was one of the most original artists of his age,” volgens een criticus van USA Today, die een grote overzichtstentoonstelling van de werken van de kunstenaar besprak, zowel in New York als in Londen tussen 2003 en 2004. Deze tentoonstelling gaf aanleiding tot een kritische herwaardering van het werk van een van de belangrijkste schilders sinds de tijd van de Renaissance. De criticus van USA Today merkte verder op dat El Greco “werd gevierd voor zijn zeer expressieve en visionaire religieuze schilderijen en psychologisch meeslepende portretten.,”Het creëren van veel van zijn werk in de late zestiende eeuw, de schilder lijkt, naar moderne maatstaven, zijn tijd ver vooruit. Hij was, volgens Lucy Fisher van Time International, ” de onbetwiste reus van de 16e-eeuwse Spaanse kunst.”Susan Osmond, writing in World and I, beschreef de karakteristieke El Greco stijl:” die langwerpige, bochtige figuren gedrapeerd instiff gewaden die vouwen als verfrommeld metaal; luchten met wolken als versnipperde sluiers verlicht van achter en wonderlijk gekronkeld.,”El Greco’ s kunst was een verbazingwekkend amalgaam van laatmiddeleeuwse Byzantijnse tradities en Italiaanse Renaissance kunst die, zoals de recensent van USA Today verder opmerkte, een poging was om “een innovatieve en spiritueel intensere relatie tussen kijker en beeld te creëren.”

Voor kunstcriticus Peter Schjeldahl, writing in the New Yorker, ” the glory and the problem of El Greco are the same: spirituality.”Volgens Schjeldahl” neemt geen enkele andere grote kunstenaar dit fundamentele, meestal onuitsprekelijke aspect van ervaring zo letterlijk, als een open geheim.,”Ook Richard Lacayo, die schreef In Time magazine, merkte op:” als Van Gogh er niet was geweest, wie anders dan El Greco zou ons beste symbool zijn voor het individuele Genie, de kunstenaar die in een stijl werkt die anders is dan alle andere van zijn tijd? Al dat geseling penseelwerk; de torqued, longeren figuren; de heiligen gespannen zo strak als bliksemschichten door hun passie voor God—als er ooit een kunstenaar wiens werk lijkt omrand door vuur, het is El Greco.het was niet alleen in zijn eigen tijd dat El Greco grote invloed had., Niemand minder een kunstenaar dan Pablo Picasso merkte op dat de in Griekenland geboren immigrant naar Spanje was “echt een schilder,” zoals Lacayo opgemerkt. Na zijn dood in 1614 kwijnde El Greco eeuwenlang weg en werd herontdekt in de negentiende eeuw, en zijn werken hebben nieuwe generaties schilders beïnvloed, van de Franse impressionisten tot de abstracte expressionisten van New York. Lacayo merkte verder op dat de werken van deze vierhonderd jaar oude kunstenaar een “schok voor de zintuigen blijven., Fisher becommentarieerde ook de tijdloze kwaliteit van El Greco ‘ s kunst: “sinds ze in de 19e eeuw herontdekt werden, worden zijn dramatische religieuze decors en donkere, melancholische portretten beschouwd als baanbrekend, en modernisten uit de 20e eeuw claimden hem als een broer.”Toch was er weinig in El Greco’ s Vroege leven om zo ‘ n baanbrekend pad te voorspellen. Richard Cork schreef in the New Statesman: “volgt de carrière van een andere kunstenaar een traject dat even dramatisch en onverwacht is als die van El Greco?, Niemand had kunnen vermoeden dat deze gehoorzame provinciale jeugd zich in zo ‘ n origineel talent zou transformeren.= = biografie = = El Greco werd geboren als Doménikos Theotokópoulos in Candia, Kreta in 1541, en leerde de basis van de schilderkunst als kind, hoewel er weinig bekend is over deze vroege jaren. Zijn vader heette Jorghi en hij had een broer, Manoussos., Het is veilig om aan te nemen dat zijn familie niet arm was, want El Greco ‘ s talenkennis en zijn brede lectuur suggereren allemaal een vroege opleiding. Een dergelijke aanname wordt ondersteund door het feit dat hij later in zijn leven, toen hij een succesvol schilder was en zich een bibliotheek kon veroorloven, deze vulde met boeken over filosofie, geannoteerd met zijn eigen nieuwsgierige en zoekende vragen en opmerkingen.Kreta ten tijde van de geboorte van El Greco was een centrum van de Byzantijnse cultuur en van de Grieks-orthodoxe religie., Wat kunst bestond was grotendeels religieus, afbeeldingen van heiligen of Van scènes uit de Bijbel, allemaal gedaan in de iconische stijl van de Byzantijnse kunst. Deze kunst was bedoeld om de devotie bij de kijker te brengen, en dus waren de figuren nogal stereotiep. Het was in deze traditie dat de jonge El Greco werd opgeleid. Uit een notarisdocument van Kreta blijkt dat El Greco zich op jonge leeftijd beschreef als ” meester Doménikos Theotokópoulos, schilder.tijdens El Greco ‘ s leven was zijn thuisland onder Venetiaanse heerschappij en er was een grote Griekse kolonie in Venetië., Zo was het natuurlijk voor een jonge schilder die zijn horizon wilde verbreden om naar Venetië te reizen, zoals El Greco deed in ongeveer 1567, of misschien zelfs eerder. Hij bracht drie of vier jaar door in Venetië, waar hij studeerde bij de grote renaissanceschilder Titiaan, hoewel er geen direct bewijs is dat hij in het atelier van die meester werkte. Het is echter duidelijk dat hij het Renaissancegevoel voor kleur heeft aangepast aan de zestiende-eeuwse Venetiaanse schilderkunst, niet alleen beïnvloed door de werken van Titiaan, maar ook door Tintoretto, Veronese en Jacopo Bassano., Tijdens zijn Venetiaanse periode werd El Greco ‘ s kunst getransformeerd, zoals te zien is in de zuivering van de tempel met zijn rijke kleurgebruik. Zoals Cork opmerkte: “El Greco’ s Venetiaanse werk is misschien onhandig en ongelijk, maar het gevoel van bevrijding is overweldigend.”Het was tijdens deze Venetiaanse periode ook dat hij begon een persoonlijke transformatie, steeds bekend als” Il Greco, ” de Griek, later El Greco toen hij verhuisde naar Spanje.

van Italië naar Spanje

volgde een verblijf in Rome. El Greco bleef blijkbaar in dat culturele centrum van 1570 tot 1577., In die tijd was hij bekend als schilder van miniaturen, die werkte aan opdrachten voor de rijke kardinaal Alessandro Farnese, die voor hem werd verzekerd door een vriend van de schilder, Giulio Clovio. In 1572 werd hij toegelaten tot de Romeinse Academie van Sint-Lucas, een schildersgilde. In Rome kwam hij onder de invloed van Rafaël en Michelangelo, en van de maniëristische school van de schilderkunst met zijn langgerekte vormen. Hier werd El Greco voor het eerst geconfronteerd met een schilderstijl waarin de realistische weergave van de natuur werd gemeden ten gunste van een meer subjectieve visie., Zijn religieuze werk van die tijd, zoals de Annunciatie, laat nog niets heel unieks zien, maar zijn portretten, zoals Giulio Clovio en Portrait of a Man, geven aanwijzingen aan zijn grootheid. Tijdens zijn verblijf in Rome stond hij bekend als portrettist.er wordt gezegd dat El Greco niet bloeide tijdens zijn verblijf in Rome omdat hij onaardige woorden had voor Michelangelo ‘ s werk, waarin hij voorstelde dat de schilder een deel van de Sixtijnse Kapel opnieuw zou doen. Apocrief of niet, het verhaal is een indicatie van El Greco ‘ s schurende manier, een feit bevestigd door tal van daaropvolgende processen over onbetaalde Vergoedingen., In 1577 vertrok El Greco naar Spanje, omdat hij geen grote opdrachten in Italië won. In Spanje had El Greco hoge verwachtingen om te werken voor koning Filips II, die bezig was met de bouw van een nieuw paleis en monastieke retraite, het Escorial. Phillip gaf echter niet veel om een fantastisch werk dat de schilder had ingediend, de aanbidding van de naam van Jezus. El Greco had veel meer geluk met religieuze instellingen, want Spanje was in de greep van de contrareformatie, een beweging die ernaar streefde de katholieke suprematie te herstellen. Hij won een opdracht voor drie altaren in de kathedraal van Toledo., Een van deze, El Espolio, of het uitkleden van Christus, bestemd voor de sacristie van de kathedraal, was zijn grootste werk tot nu toe en toont de dubbele invloeden van Byzantijnse en Italiaanse kunst. Hier is voor het eerst El Greco ‘ s karakteristieke langgerekte figuren, gecomprimeerde ruimte en rusteloos licht te zien. Hiervoor kreeg hij 350 dukaten betaald; de vergoeding voor de fotolijst was 570 dukaten. Uit dit feit kan men, zoals Schjeldahl opmerkte, “de status van de schilderkunst in Spanje op dat moment peilen.”Het duurde ook een aantal jaren van rechtszaken voor El Greco zijn honorarium te ontvangen.,andere werken uit de beginjaren van de schilder in Spanje zijn de Tenhemelopneming van de Maagd en de Drie-eenheid voor het Altaarstuk van de kerk van Santo Domingo el Antiguo. Zelfs in deze religieuze schilderijen wordt El Greco ‘ s spirituele boodschap soms vervaagd door het spel van licht of achtergronddetails. In 1578 werd El Greco ‘ s zoon Jorge Manuel geboren. Hij trainde hem later als kunstenaar en medewerker. El Greco ‘ s ster steeg in Spanje; hij was in staat om een suite van vierentwintig kamers te huren in het Villena Palace en een nogal weelderige levensstijl te leven., In 1580 zocht de koning uiteindelijk El Greco uit voor een opdracht voor het Escorial. Het resultaat van twee jaar arbeid was het martelaarschap van Sint Maurits en de Thebaanse legioenen. Omdat hij het martelaarschap op de achtergrond van de actie plaatste, was de vrome koning Phillip niet tevreden en liet hij het schilderij verbannen naar de kelders van het Escorial. (Het is sindsdien teruggebracht naar zijn ereplaats en vormt een middelpunt van het kunstwerk in het paleis., In 1587 kreeg hij de opdracht voor een van zijn beroemdste schilderijen, de begrafenis van de Graaf van Orgaz, die bestemd was voor een andere religieuze instelling in Toledo.ondertussen maakte El Greco ook naam als portrettist, en twee van zijn beroemdste portretten zijn Fray Hortensio Felix Paravicino en een kardinaal. Het laatste werk is vermoedelijk van kardinaal Don Fernando Nino De Guevara, hoofd van de Spaanse Inquisitie. Volgens Schjeldahl is dit portret “een mijlpaal in de geschiedenis van Europeanart.,”De criticus legde verder uit:” het wordt als zo beschouwd omdat de kunstenaar hier portretkunst herdefinieerde, die verder ging dan louter beschrijving om een indringende psychologische verkenning van de sitter te maken.”Het portret van Fray Hortensio toont dezelfde subjectieve kwaliteit. Volgens Schjeldahl, ” het dartende penseelwerk . . . brengt een vlootgeest en een gepassioneerd, artistiek temperament over.”

El Greco waagde zich zelden in het landschapsgenre, hoewel achtergrondlandschappen vaak belangrijk zijn in veel van zijn werk., Maar met de 1599 work View of Toledo presenteert hij een bijna surrealistisch beeld van de stad die hij als zijn eigen voor de laatste decennia van zijn leven. Volgens een criticus van USA Today wordt dit beeld ” soms beschouwd als het eerste expressionistische landschap in de westerse kunst.”Ander belangrijk werk tijdens El Greco’ s latere periode zijn de doeken geschilderd voor het Ziekenhuis van liefdadigheid kerk in Illescas, een stad tussen Madrid en Toledo, en Laocoon uit 1610.El Greco stierf in 1614, hard aan het werk aan nieuwe opdrachten., Hij liet een lichaam achter van zo ‘ n driehonderd schilderijen die aan hem zijn toegeschreven, hoewel sommige historici geloven dat zijn productie dichter bij 850 lag. Een van zijn schilderijen ontdekt in de eerste jaren van de eenentwintigste eeuw, de doop van Christus, haalde meer dan $1 miljoen op een veiling in 2004, gekocht door de geboorteplaats van de schilder op Kreta ter ere van zijn beroemdste inheemse zoon. Zo ‘ n roem heeft een tijdje geduurd. Na de dood van El Greco bleef zijn atelier schilderijen maken in zijn stijl, maar al snel raakte hij uit de mode., Pas aan het eind van de negentiende eeuw werd El Greco herontdekt door de Fransen, en toen steeg zijn ster weer op. Sindsdien is hij erkend als een van een handvol grote portretschilders en Spanje ‘ s beste religieuze kunstenaar. Osmond merkte op dat de schilder veel meer is dan de som van zijn invloeden. “Hoewel El Greco veel assimileerde van de kunst van zijn tijd, “schreef Osmond,” uiteindelijk overstegen hij alles en smeedde zijn eigen volkomen unieke visie. Hij springt voorbij zijn tijd in de eeuwen—en in de eeuwigheid.,”

als u geniet van de werken van El Greco

Als u geniet van de werken van El Greco, kunt u ook het volgende bekijken:

voor kunstcriticus Jed Perl, die in de nieuwe republiek schrijft, is het “onmogelijke” karakter van zijn kunst dat El Greco groot maakt. “El Greco’ s kleuren-die rillende witten en clangorous geel en koortsachtig blauw-moet onmogelijk zijn,” Perl commentaar. “Zijn figuren-hun lichamen zo wild langgerekt, hun gezichten en handen zo hopeloos gedraaid-moeten grotesk zijn., En toch geeft deze aartsexpressionist, die zijn grote ontwerpen uit een gevoel van vorm haalt dat ons bijna gestoord lijkt, de picturale heftigheid een slappe, bijna een kalmte.”Voor Perl, de mate van El Greco’ s grootheid wordt gevonden in de voorkant van een van zijn grote schilderijen: Fray Hortensio, gezicht op Toledo, de Maagd, de Onbevlekte Ontvangenis, aanbidding van de herders, of zuivering van de tempel. Het is dan, aldus Perl, dat je jezelf “in een vuur-en-ijswereld bevindt, en je zweet en rilt in één keer, en je bent blij om je zo te voelen.,”

Biographical and Critical Sources

BOOKS

Bronstein, Leo, El Greco, Harry N. Abrams (New York, NY), 1990.Davies, David, El Greco, Dutton, (New York, NY), 1976.El Greco of Toledo (tentoonstellingscatalogus), Little, Brown (Boston, MA), 1982.

Finaldi, Gabriele, e. a., editors, El Greco (tentoonstellingscatalogus), Metropolitan Museum of Art (New York, NY), 2004.Goldscheider, Ludwig, El Greco: Paintings Drawings, and Sculptures, Phaidon Press (London, England), 1954.,gudiol, José, Doménikos Theotokópoulos, El Greco, 1541-1614, Viking (New York, NY), 1973.gudiol, José, The Complete Paintings of El Greco, 1541-1614, vertaald door Kenneth Lyons, Greenwich House (New York, NY), 1983.

International Dictionary of Art and Artists, St. James Press (Detroit, MI), 1990.Lassaigne, Jacques, El Greco, vertaald door Jane Brenton, Thames & Hudson (Londen, Engeland), 1973.

Lopera, Jose Alvarez, e. a., editors, El Greco: Identity and Transformation, Skira-Berenice, 1999.

Mann, Richard G., El Greco and His Patrons: Three Major Projects, Cambridge University Press (Cambridge, Engeland), 1986.Serraller, F. Calvo El Greco: The Burial of Count Orgaz, Thames and Hudson (Londen, Engeland), 1995.

tijdschriften

American Artist, januari 2004, Susan Lyons, “The Mastery of El Greco,” p. 7.

Commentary, December, 2003, Steven C. Munson, “El Greco and His Critics,” p. 53.Contemporary Review, mei 2004, Donald Bruce, “El Greco at the National Gallery,” p. 295.,Europe Intelligence Wire, September 29, 2003, ” El Greco Retrospective Shows Influence on Modern Artists.”

National Catholic Reporter, Kevin Culligan, “St. John of the Cross,” p. 12.

New Criterion, Karen Wilkin, “The Modernism of El Greco,” p. 43.

New Republic, 24 November 2003, Jed Perl, “On Art-Old Modern Spain,” p. 25.

New Statesman, 1 maart 2004, Richard Cork, “Hot Flashes,” p. 42.

New Yorker, 20 oktober 2003, Peter Schjeldahl, “Holy Toledo,” p. 198.

Time, 6 oktober 2003, Richard Lacayo, “Thunderbolts of Ecstasy,” p. 64.,

Time International, 16 februari 3004, Lucy Fisher, “Becoming El Greco,” p. 66.

Town & Country, November 2003, Abigail R. Esman, “El Greco in New York,” p. 136.USA Today, November 2003, “‘the Greek’ Invades Italy and Spain, ” p. 34.World and I, Susan Osmond, “El Greco: the Earthly Transfigured,” p. 92.

ONLINE

Herald Tribune Online,http://www.iht.com/ (17 juli 1999), Roderick Conway Morris, “El Greco: The Master and the Myth.,”

Metropolitan Museum of Art Web site,http://www.metmuseum.org/ (December 29, 2004), ” El Greco.”

Museo de El Greco website,http://www.geocities.com/ (29 December 2004).

National Gallery Web site,http://www.nga.gov/ (29 December 2004), “El Greco.”

New York Observer Online,http://www.observer.com/ (28 mei 2001), Hilton Kramer, “El Greco, Modern Augurer, Stirred Mobs to Battle.”

Telegraph Online (Londen, Engeland), http://www.telegraph.co.uk/ (23 juni 2001), “Artists on Art.”*