płucny surfaktant jest złożonym i wysoce aktywnym powierzchniowo materiałem złożonym z lipidów i białek, który znajduje się w płynie wyściełającym pęcherzykową powierzchnię płuc. Środek powierzchniowo czynny zapobiega zapadaniu się pęcherzyków płucnych przy małej objętości płuc i zachowuje drożność oskrzeli podczas normalnego i wymuszonego oddychania (funkcje biofizyczne)., Ponadto bierze udział w ochronie płuc przed urazami i infekcjami powodowanymi przez wdychane cząstki i mikroorganizmy (funkcje immunologiczne, pozabifizyczne). Płucna substancja powierzchniowo czynna może być pobierana tylko przez procedury płukania, które mogą zakłócić jej istniejącą wcześniej mikroorganizację biofizyczną i biochemiczną. Ograniczenia te należy zawsze brać pod uwagę przy interpretacji badań ex vivo surfaktantu płucnego., Rola patofizjologiczna środka powierzchniowo czynnego została po raz pierwszy doceniona u wcześniaków z zespołem niewydolności oddechowej i chorobą błony szklistej, która jest obecnie rutynowo leczona egzogenną substytucją środka powierzchniowo czynnego.,en opisane w obturacyjnych chorobach płuc (Astma, zapalenie oskrzeli, przewlekła obturacyjna choroba płuc i po przeszczepieniu płuc), zakaźnych i ropnych chorobach płuc (mukowiscydoza, zapalenie płuc i ludzki wirus niedoboru odporności), zespole niewydolności oddechowej dorosłych, obrzęku płuc, innych chorobach specyficznych dla niemowląt (przewlekła choroba płuc wcześniaków i niedobór białka powierzchniowo czynnego-B), śródmiąższowych chorobach płuc(sarkoidoza, idiopatyczne włóknienie płuc i nadwrażliwość płuc), proteinozie pęcherzyków płucnych, po pomostowaniu krążeniowo-oddechowym i u palaczy., W przypadku niektórych chorób płuc terapia substytucyjna surfaktantu jest na horyzoncie, ale dla większości przypadków znacznie więcej trzeba dowiedzieć się o roli patofizjologicznej obserwowanych nieprawidłowości surfaktantu.